Sự bùng nổ của mạng xã
hội (MXH) với khả năng tùy biến, cá nhân hóa và tốc độ truyền tin ngày càng cao
mang lại những lợi ích không thể phủ nhận cho cộng đồng. Tuy vậy, với mục đích
và ý đồ xấu, một số tổ chức, cá nhân thiếu thiện chí với Việt Nam đang lợi dụng
điều này để xây dựng một thế lực ảo-KOLs thù địch, phản động trên không gian
mạng. Với khả năng dẫn dắt tư tưởng một bộ phận cộng đồng mạng, KOLs thù địch,
phản động tìm mọi cách điều hướng dư luận, gieo rắc tư tưởng độc hại nhằm phá
hoại sự nghiệp cách mạng của nước ta.
“Lính đánh thuê” trên
không gian mạng
KOLs (Key Opinion
Leaders)-được hiểu là những người có ảnh hưởng lên một bộ phận nhất định trong
cộng đồng mạng. Thông qua các ứng dụng như Facebook, YouTube, TikTok... KOLs
xây dựng và sở hữu một kênh riêng như "cơ quan truyền thông" cá nhân,
thu hút lượng lớn người theo dõi và ủng hộ, qua đó có thể chi phối, điều hướng
dư luận trên không gian mạng, tạo ra các tác động ở những chiều cạnh khác nhau,
với những mức độ, phạm vi khác nhau đối với cộng đồng và xã hội.
Hiện nay, KOLs có thể
được chia thành 3 nhóm chính: Những người có uy tín, ảnh hưởng trong xã hội,
bao gồm các chính khách, nhà khoa học, nhà báo, doanh nhân, văn nghệ sĩ...;
những người hoạt động sáng tạo trên không gian mạng, thu hút nhiều người quan
tâm, theo dõi nhờ bản sắc riêng của cá nhân, không phân biệt địa vị, ngành
nghề, trình độ chuyên môn; những người có khả năng tạo ra ảnh hưởng gián tiếp
thông qua quản lý các kênh truyền thông có lượng theo dõi lớn trên không gian
mạng, sở hữu năng lực kỹ thuật ảnh hưởng đến hoạt động của người khác trên
không gian mạng.
Bên cạnh KOLs hoạt động
lành mạnh, có ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng mạng và đời sống xã hội, xuất
hiện một bộ phận KOL lạm dụng quyền lực MXH, sa vào “truyền thông bẩn”, “câu
view” để kiếm tiền, đánh bóng bản thân. Thậm chí, có một bộ phận thoái hóa,
biến chất, vi phạm pháp luật, mang tư tưởng thù địch, bị các thế lực xấu lợi
dụng, dung túng với mục đích chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam-đó chính là KOLs
thù địch, phản động.
KOLs thù địch, phản
động khác với KOLs thông thường cả về bản chất, quá trình hình thành lẫn nội
dung, phương thức và mục đích hoạt động. Xét về bản chất, KOLs thù địch, phản
động là đối tượng có khả năng gây phương hại đến lợi ích quốc gia-dân tộc, cần
phải đấu tranh loại bỏ. Những đối tượng này luôn được hậu thuẫn, giúp sức cả về
vật chất, tinh thần bởi các thế lực thù địch chống phá Việt Nam. Đối với KOLs
thù địch, phản động, mục tiêu “dân chủ”, “nhân quyền”... không phải là lý tưởng
cần thực hiện mà chỉ là chiêu bài, phương thức trục lợi. Nói cách khác, thực
chất, họ là tay sai, những “con rối”, “lính đánh thuê” trên không gian mạng của
các tổ chức khủng bố, phản động lưu vong nước ngoài, của các thế lực thù địch
đối với Việt Nam.
Quá trình trở thành
KOLs thù địch, phản động thường theo một mô-típ là: Từ bất mãn khi không đạt
được mục đích vị kỷ của cá nhân hoặc do sa đọa, vi phạm pháp luật đến thể hiện
quan điểm chống phá chính quyền trên không gian mạng, bị các thế lực thù địch
lôi kéo, các tổ chức phản động và cơ quan truyền thông thiếu thiện chí ở nước
ngoài hà hơi tiếp sức, cuối cùng, được “tuyển mộ” vào các tổ chức phản động,
điên cuồng chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam trên không gian mạng. Có thể kể
đến một số KOL có tư tưởng thù địch, phản động như: Trương Quốc Huy, Lê Văn
Thương, Đường Văn Thái...
Về nội dung, KOLs thù
địch, phản động không “sáng tạo nội dung số” lành mạnh như KOLs chân chính, mà
lấy thông tin sai trái, bịa đặt, phản động để thu hút nhiều người theo dõi, coi
đó là phương thức sinh tồn, vừa nhằm đạt mục đích “đấu tranh”, vừa kiếm tiền từ
quảng cáo, sự ủng hộ của hội viên kênh... trên các nền tảng MXH. Họ tập trung
lan truyền những thông tin sai trái, bịa đặt, xuyên tạc, bóp méo sự thật lịch
sử và tình hình đất nước Việt Nam; xuyên tạc, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước;
phủ nhận thành quả của công cuộc đổi mới; khoét sâu vào những “khoảng trống
thông tin” trước, trong và sau các sự kiện chính trị, vụ việc phức tạp, nhạy
cảm để tung tin hỏa mù, hướng lái, dẫn dắt dư luận, tấn công, tác động vào sự
hiếu kỳ của công chúng, gây hoài nghi, hoang mang trong dư luận xã hội.
Về phương thức hoạt
động, KOLs thù địch, phản động ngày một tinh vi, xảo quyệt hơn khi được đào
tạo, huấn luyện chuyên nghiệp; biết triệt để lợi dụng những ưu thế của MXH
(phát trực tiếp, không cần qua quy trình xuất bản) và hoạt động ngày càng có tổ
chức, có sự phối hợp, hỗ trợ nhau chặt chẽ. Chúng biết khai thác nhiều chủ đề
chính trị-xã hội mà đông đảo người dân quan tâm, đưa ra những mục tiêu rất cao
cả và gắn liền với lợi ích của người dân để thu hút dư luận. Kết hợp cập nhật
tin bài về tình hình thời sự trong nước, song tiếp cận theo hướng có tính đả
phá, kích động với tổ chức các “chiến dịch” quy mô lớn gắn với các sự kiện, các
vụ việc phức tạp trong nước.
Chúng cũng triệt để tận
dụng các nguồn lực trên không gian mạng để xây dựng kênh ngoại vi, kênh “sạch”
nhằm duy trì nguồn doanh thu ổn định. Đồng thời, thực hiện “tẩy trắng” kênh,
tái sử dụng nội dung video, móc nối với các đối tượng trong nước để chuyển
nhượng, tái sử dụng kênh để hoạt động không bị gián đoạn khi bị cơ quan chức
năng xử lý. Bên cạnh đó, chúng cũng áp dụng các phương thức kỹ thuật để lách
thuật toán kiểm soát của các MXH cũng như tăng đề xuất, tương tác đến người
dùng, nhằm tán phát rộng hơn, nhanh hơn các thông tin sai trái, thù địch, phản
động.
Vật chủ mang virus độc
hại
Theo thống kê của We
Are Social và Meltwater, tính đến tháng 1-2023, Việt Nam có 77 triệu người dùng
MXH, trong đó, người dùng Facebook là hơn 66 triệu người, YouTube là 63 triệu
người, TikTok gần 50 triệu người. Sự phát triển mạnh mẽ của internet với sự
tham gia MXH ngày càng đông đảo của công chúng trong nước đã và đang được KOLs
thù địch, phản động triệt để lợi dụng để tán phát thông tin xấu độc. Đơn cử đối
tượng Trương Quốc Huy-một KOL thù địch, phản động cộm cán đang sở hữu kênh
YouTube N10TV với 1,54 triệu người đăng ký; đã xuất bản 4.008 video có thông
tin sai trái, thù địch; có tổng hơn 1,2 tỷ lượt xem.
Trương Quốc Huy cũng sở
hữu trang cá nhân Facebook với hơn 130.000 người theo dõi; trang TikTok hơn
10.000 người theo dõi. Với lượng người theo dõi lớn, Trương Quốc Huy thường tán
phát thông tin sai trái, thù địch, phản động rộng rãi trong cộng đồng mạng.
Đáng ngại hơn, sự tung hô, giúp sức của KOLs thù địch, phản động khác ở trong
và ngoài nước; của các hãng truyền thông thiếu thiện chí và các tổ chức phản
động lưu vong nước ngoài, các video, clip, bài viết... của Trương Quốc Huy luôn
được đồng loạt chia sẻ, tái sử dụng, tán phát, khiến cho lượng truy cập tăng
lên nhiều.
Thực tế trên cho thấy,
KOLs thù địch, phản động là mối nguy hại thường xuyên đối với Việt Nam. Hiện
nay, với sự xuất hiện của KOLs có tầm tác động, ảnh hưởng lớn trên MXH với
nhiều bài đăng nhằm mục đích đả phá, kích động, xuyên tạc, bôi nhọ, hạ uy tín
các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đưa ra những nhận định, đánh giá thiếu
khách quan, phiến diện về tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của đất
nước “đã tạo nên những xu hướng thông tin dẫn dắt cộng đồng mạng”, nhất là
trong các vụ việc lớn, phức tạp, như: Vạn Thịnh Phát-SCB, FLC, Tân Hoàng Minh,
Việt Á...
Tính chất nguy hại của
KOLs thù địch, phản động còn thể hiện ở chỗ họ thi hành “mệnh lệnh” của các
“ông chủ” ở nước ngoài với mục tiêu xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam,
thủ tiêu sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. KOLs thù địch, phản động-với
bản chất là “lính đánh thuê”-không ngần ngại trở thành những vật chủ mang virus
độc hại, đã và đang ngày đêm tán phát, lây lan trên MXH, từng bước gặm nhấm
niềm tin của công chúng, của nhân dân vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội,
vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Những virus độc hại này
trực tiếp tấn công vào nền tảng tư tưởng, đường lối, quan điểm của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước; phá hoại quá trình đổi mới, hội nhập, phát triển
của đất nước; gây chia rẽ nội bộ, gây hoài nghi, bức xúc trong nhân dân, kích
động cái gọi là “biểu tình trong tâm thức”, “vượt biên trong tư tưởng” trong
cộng đồng mạng như bước chuẩn bị cho một cuộc “cách mạng màu” ở Việt Nam trong
tương lai.
Hiện nay, hoạt động
chống phá của KOLs thù địch, phản động trên không gian mạng rất phức tạp, với
những thủ đoạn, phương thức rất tinh vi và liên tục thay đổi theo tình hình
thực tế. Chính vì vậy, các chủ thể, lực lượng, trực tiếp là các cơ quan chức
năng cần nhận diện chính xác, phân loại rõ mức độ, tính chất nguy hại, phương
thức hoạt động... của từng KOL thù địch, phản động để vạch trần âm mưu, bản
chất thâm độc của họ.
Trên cơ sở quán triệt
và thực hiện tốt phương châm “lấy xây để chống”, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”,
“lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi chúng ta cần nâng
cao khả năng tự phòng, chống, vạch trần âm mưu, thủ đoạn và hoạt động của các
thế lực thù địch, đối tượng phản động, cơ hội chính trị, nhất là trên không
gian mạng. Các cơ quan chức năng, nhà trường cũng như các cơ quan báo chí tiếp
tục chú trọng, làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, làm cho mọi cán bộ,
đảng viên và quần chúng nhận thức đúng đắn giá trị và bản chất khoa học, cách
mạng của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thấm nhuần tư tưởng xã hội
chủ nghĩa, xây dựng bản lĩnh, niềm tin vững chắc vào chế độ mà Đảng, Nhà nước
và nhân dân ta đã chọn.
Đại tá, TS NGUYỄN VĂN
NAM và Trung tá, TS LƯƠNG THANH DUY
x