KHÔNG GIAN MẠNG NHÌN TỪ HAI PHÍA

 

Việt Nam là quốc gia có tốc độ ứng dụng, phát triển công nghệ số hàng đầu trong khu vực và thế giới, với gần 77,93 triệu người dùng Internet (chiếm 79,1% dân số) và hàng ngày hầu hết đều sử dụng các nền tảng có liên quan đến mạng xã hội. Con số này cho thấy, Việt Nam đang khai thác tối đa giá trị ưu việt của hoạt động thông tin, truyền thông trên không gian mạng.

Ảnh minh họa

          Không gian mạng đang đem đến những thay đổi sâu sắc trong mọi mặt đời sống xã hội. Với đặc tính xuyên biên giới, lan tỏa thông tin rộng khắp, nhanh chóng, đa dạng nội dung, thông tin trên không gian mạng đã và đang có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng, tạo ra những giá trị chưa từng có trong xã hội. Tuy nhiên, hoạt động thông tin, truyền thông trên không gian mạng cũng bộc lộ những tác động tiêu cực như: Tội phạm lợi dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tình trạng tán phát tin giả, sai sự thật, xuyên tạc, bịa đặt, bôi nhọ hạ uy tín tổ chức, cá nhân, kích động chống phá trên không gian mạng đang diễn ra rất phức tạp; các nền tảng, ứng dụng mạng xã hội ngày càng bao phủ, chi phối, điều hướng, dẫn dắt thông tin, thu hút đa số người dùng; sử dụng mặt trái của hoạt động thông tin, truyền thông trên không gian mạng để tán phát thông tin xấu độc, sai sự thật, kết hợp tung tin bịa đặt, cắt ghép, pha trộn thông tin thật, giả để thu hút dư luận; đặc biệt nổi lên thời gian gần đây là sự phát triển nhanh của mạng xã hội TikTok đăng tải các nội dung xấu có tác động trực tiếp đến giới trẻ; sử dụng mạng xã hội nhằm câu view, câu like bằng clip giật gân, nhảm nhí… Qua đó, từng bước làm thay đổi tư tưởng, nhận thức của người dùng theo hướng tiêu cực. Đơn cử như vụ việc gần đây về Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn SCB, Công an tỉnh Hà Nam đã triệu tập và làm việc với Nguyễn Kiên Quyết (sinh năm 1982, trú tại thành phố Phủ Lý, Hà Nam) để làm rõ những thông tin thất thiệt mà Quyết phát tán trên mạng khiến nhiều người dân nghe theo ồ ạt đi rút tiền tại ngân hàng SCB. Qua buổi làm việc đã xác định người này sử dụng tài khoản cá nhân trên mạng xã hội đăng tải, bình luận thông tin thất thiệt gây hoang mang dư luận, tạo tâm lý bất an về việc có đông người dân đồng loạt rút tiền tại ngân hàng SCB, xác định hành vi của Quyết là vi phạm pháp luật, cơ quan chức năng đã củng cố hồ sơ và xử lý theo quy định.

          Có thể thấy rằng, Internet và mạng xã hội đang mang lại nhiều giá trị tích cực, cho phép người dùng tìm kiếm thông tin, thể hiện bản thân và trải nghiệm cuộc sống; giao lưu, gắn kết cộng đồng, chia sẻ tình cảm; tìm kiếm việc làm, kinh doanh, đem lại hiệu quả cho nền kinh tế, thúc đẩy các lĩnh vực khác của đời sống xã hội một cách nhanh chóng. Nhưng với phạm vi tiếp cận rộng rãi, tốc độ lan truyền nhanh và khó kiểm soát, mạng xã hội như “con dao hai lưỡi”, có thể giúp lan tỏa những điều tốt đẹp nhưng cũng dễ bị lợi dụng gây ra nhiều hệ lụy. Người dùng mạng xã hội có thể bị xâm phạm đời tư khi đăng nhập trò chuyện, gửi thư, ảnh hoặc tài liệu; có nguy cơ bị lừa đảo; dễ bị các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội; quá trình sử dụng mạng xã hội, nếu người dùng chủ quan sẽ bị mất định hướng, có thể vô tình hoặc cố ý tán phát những thông tin xấu, độc, gây hại cho cộng đồng, vi phạm pháp luật; việc tham gia mạng xã hội ở mức cao, chiếm quá nhiều thời gian, có thể dẫn đến nguy cơ giảm sút sức khỏe, hiệu quả học tập, công tác, lao động bị ảnh hưởng…

Do đó, chúng ta hãy là một người dùng sáng suốt khi tiếp cận và sử dụng các hình thức của không gian mạng; chủ động nâng cao kiến thức xã hội về mọi mặt nhằm xây dựng cho mình nhận thức đúng đắn để xem xét, tiếp cận thông tin một cách khách quan, đầy đủ, chính xác từ những nguồn thông tin chính thống, tránh tiếp cận thông tin phiến diện, một chiều; phải luôn nâng cao tinh thần cảnh giác trước các thông tin xuyên tạc, bôi nhọ, thông tin xấu độc trên mạng xã hội. Khi tham gia môi trường mạng, chúng ta hãy lan tỏa những thông tin, hình ảnh tốt đẹp có giá trị tích cực, phê phán những cái xấu, biểu hiện lệch lạc; không đăng tải, chia sẻ thông tin có thể gây xúc phạm, làm mất uy tín, danh dự tổ chức, cá nhân; không hùa theo đám đông khi chưa hiểu rõ về vụ việc đó, hoặc không có căn cứ, gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội; hãy like, comment và share có trách nhiệm, không cổ súy cho những hiện tượng xấu hay phản cảm.

          Hãy là một cư dân mạng thông thái, biết tận dụng và khai thác tối đa những lợi ích từ mạng xã hội, Internet để không gian mạng là cầu nối, là cánh cửa đưa chúng ta ra ngoài thế giới chứ đừng là nô lệ, là nạn nhân của không gian mạng./.

Trà Vinh Quê Em.